Dla fundamentalistów Ewangelia jest jakimś kodeksem prawnym, który reguluje życie ludzkie w detalach. A dla Franciszka? Niektórym braciom nie wystarcza jego reguła, bo cóż to za reguła, w której więcej Ewangelii niż prawa? Pragną więc poprawić ją regułami św. Benedykta, św. Augustyna i św. Bernarda, aby ich własne życie zakonne było dokładnie określone. Ile bólu […]
Fundamentalizm wychodzi z wiary w natchnienie werbalne: prawda Boża zobiektywizowała się w słowach i zdaniach Pisma Świętego, dostępna więc stale, pewna, konkretna, dająca gotową odpowiedź na wszystko, wystarczy wyciągnąć rękę… Dla Franciszka prawda Pisma Świętego nie znajduje się pod ręką — można ją odkryć tylko w kontekście całościowym i osobowym. To podczas Eucharystii usłyszał on […]
Charyzmat franciszkański trwa, chociaż Zakon (Tora, Prawo, Instytucja) okazał się — zwykłą koleją rzeczy — silniejszy od Ewangelii. Charyzmatu tego — tak żywego dzisiaj w świecie i w różnych wspólnotach, i nawet w samych zakonach św. Franciszka — nie można pojąć bez Franciszka, a Franciszka bez Jezusa i Jego Ewangelii. Atoli — jak przypomina franciszkanin […]
Są ludzie, którzy z góry przekreślają możliwość jakiegoś własnego, osobistego stosunku życiowego do sprawy, o której tekst biblijny mówi, bo sprawa to przecież tak archaiczna, anachroniczna i archeologiczna, dobra dla miłośników przeszłości, dla szperaczy w historii, ale absolutnie niczego nie oferująca dniowi dzisiejszemu… Tymczasem trzeba sobie jasno powiedzieć, że przyczyną możliwej dyskrepancji pomiędzy tradycją biblijną […]
Albowiem nie tylko wierzący chrześcijanin (i żyd) może żyć z Biblią. Wiadomo, że ludziom różnej maści służy ona jako „światło na drodze”… Ale wierzący udziela jej specjalnego kredytu zaufania, który rodzi się z uprzedniego i osobistego związku z Bogiem. Dla chrześcijanina — z Bogiem objawionym w Jezusie. Wierzący przyjmując Biblię przyjmuje szczególną więź z Objawieniem, […]
Żywotność jakiegoś dzieła to istotnie możliwość jego nieustannej aktualizacji, ale ta nie może się dokonywać poprzez nadawanie mu sensu obcego. Twórczość — tak, zdrada — nie. Zgoda na twórcze odczytywanie — ono jest wręcz konieczne. Ale niezgoda na niewiarę w możliwość powrotu do źródła, do samego dzieła w jego historycznym Sitz im Leben. Bo właśnie […]
Teksty Pisma Świętego mogą pomóc w zrozumieniu wydarzeń i przeciwności życia. To tyczy się historii osobistej, jak i narodowej, tak mego dzisiejszego życia indywidualnego, jak i społecznego. Częstokroć dopiero tekst taki — dla wierzącego Słowo Pana — otwiera nas na wydarzenie, na jego krzyk i pytania, na jego pociechę czy wymogi. Nawet jeśli los mnie […]
U nas Niemcy mordowali całą rodzinę za udzielenie pomocy Żydowi. W Salwadorze morduje się całą rodzinę za posiadanie fotografii arcybiskupa męczennika Romero lub Biblii. Czemu ta Biblia taka niebezpieczna? I to nie tylko w dalekich krajach katolickiej Ameryki Łacińskiej. Przenosząc się myślą w inne, bliższe nam rejony świata słyszymy o aresztowaniach ludzi, u których znaleziono […]
Co się tyczy metafizyki, racjonalizm św. Tomasza można łatwo wyolbrzymić. Nie trzeba zaznaczać, że wierzył jako chrześcijanin, zanim zaczął uprawiać jakąkolwiek refleksję metafizyczną. Ponadto o teologii chrześcijańskiej sądził, że ma własne przesłanki, objawione, nie zaś dowodzone przez filozofów. W tym sensie można by powiedzieć, że rozpatrywał teologię jako odrębną grę językową. A zarazem traktował filozofa […]
Może się wydawać, że zboczyłem daleko od myśli teologa, w którego imieniu miałem rzekomo przemawiać i po kilku nawiązaniach do św. Tomasza wysunąłem własne poglądy, cokolwiek mogłyby być warte. Istotnie, wysunąłem własne poglądy, lecz sądzę, że są one zgodne z tokiem myśli, który, jak można oczekiwać, obrałby Akwinata, gdyby stanął w obliczu teorii autonomicznych gier […]
